ขนมไหว้พระจันทร์ (อังกฤษ: Moon Cake; จีนตัวย่อ: 月饼; จีนตัวเต็ม: 月餅; พินอิน: yuè bĭng) เป็นขนมที่ทำขึ้นเพื่อใช้ในเทศกาลกลางฤดูใบไม้ร่วง หรือ เทศกาลไหว้พระจันทร์ (中秋節) ในคืนวันเพ็ญในเดือน 8 ตามปฏิทินจีน (กันยายนตามปฏิทินเกรกอเรียน) และ ตำนานเล่าขาน ชาวจีน เคยใช้ขนมไหว้พระจันทร์กู้ชาติมาแล้ว!ชาวฮั่นถูกปกครองอย่างกดขี่โดยชาวมองโกล ชาวฮั่นต้องการก่อกบฏต่อต้าน ด้วยการแอบสอดสาส์นไว้ในขนมชิ้นนี้ ตั้งแต่นั้นจึงเป็นประเพณีไหว้ขนมไหว้พระจันทร์ในปัจจุบัน
ประวัติและความเชื่อของ 'ขนมไหว้พระจันทร์'
ขนมไหว้พระจันทร์ ( Moon Cake ) เกิดขึ้นมาแล้วประมาณ 600 ปีก่อน ในสมัยปลายราชวงศ์หยวน ( Yuan dynasty ) ที่เจกิสข่าน จักรพรรดิแห่มองโกล ได้เข้ายึดครองแผ่นดินจีนและปกครอง ชาวจีนอย่างเข้มงวด กดขี่ และเผด็จการ ชาวจีนกลุ่มหนึ่ง จึงต้องการก่อกบฎต่อต้าน โดยเริ่มวางแผนสร้างกลอุบาย จัดงาน ไหว้พระจันทร์ขึ้นมา และคิดค้นขนมชนิดหนึ่ง คือ ขนมไหว้พระจันทร์ แล้วแอบสอดจดหมาย หรือสาส์นไว้ภายในไส้ของขนมไว้ และในไปแจกจ่ายให้กับชาวจีนทุกบ้าน
ข้อความในสาส์นที่อยู่ในขนม ระบุว่า "คืนนี้ในเวลายาม 3 จงสังหารทหารมองโกลพร้อมกัน" เมื่อถึงเวลาตามที่นัด เหล่าชาวจีน รวมไพร่พล เพื่อจัดการกับทหารมองโกล จนนำมาสู่การกู้เอกราชของจีนกลับคืนมาได้ในที่สุด และจัดตั้งราชวงศ์ใหม่ คือ ราชวงศ์หมิง นั่นเอง
ความเชื่อ 'ขนมไหว้พระจันทร์' ต้องเป็นทรงกลม
ชาวจีนเชื่อว่า 'พระจันทร์' ถือเป็นสัญลักษณ์แห่งความสมบูรณ์และมั่งคั่ง และหากไหว้พระจันทร์แล้วความสมบูรณ์และมั่งคั่งจะหลังไหลเข้ามาดังนั้น'ขนมไหว้พระจันทร์' จึงต้องทำออกมาในลักษณะทรงกลมคล้ายดวงจันทร์ ส่วนผสมของขนมจะทำจากแป้งและใส่ไส้เอาไว้ภายใน สิ่งสำคัญของขนมไหว้พระจันทร์คือไส้ที่มีจุดเด่นต่างกันออกไป หากเป็นแบบต้นตำหรับ ส่วนผสมของไส้ขนมไหว้พระจันทร์จะเป็นธัญพืชต่างๆ เช่น ทุเรียน, เมล็ดบัว, แมคคาเดเมีย, พุทราจีน เป็นต้น
ขนมไหว้พระจันทร์ มีไส้อะไรบ้าง
แม้ว่าทรงกลมของขนมไหว้พระจันทร์ จะมีความเชื่อเรื่อง ความมั่งคั่งและมงคล อยู่แล้ว แต่เรื่องความหมายของไส้เองก็เพิ่มความสิริมงคลเข้าไปอีก ส่วนผสมของไส้ ขนมไหว้พระจันทร์นั้นมีดังนี้ แต่อยากเจาะลึกเรื่อความมงคลของไส้ขนมไหว้พระจันทร์ พีพีทีวีก็รวบรวมเอาไว้ให้แล้ว
- ขนมไหว้พระจันทร์ ไส้เม็ดบัว หมายถึง ให้มีอายุยืนยาว
- ขนมไหว้พระจันทร์ ไส้ไข่แดงเค็ม หมายถึง มีชีวิตสุกสว่างเหมือนแสงของพระจันทร์
- ขนมไหว้พระจันทร์ ไส้ถั่ว,ธัญพืช 5 ชนิด หมายถึง มีเงินมีทองใช้ไม่ขาดมือ
- ขนมไหว้พระจันทร์ ไส้เกาลัด หมายถึง เติมเต็มสิ่งดีๆ ให้คนที่รัก
- ขนมไหว้พระจันทร์ ไส้ลูกพลัม หมายถึง มีการเริ่มต้นที่ดี
- ขนมไหว้พระจันทร์ ไส้ถั่วแดง หมายถึง ให้มีความกล้าหาญ
- ขนมไหว้พระจันทร์ ไส้ทุเรียน หมายถึง มั่งมี ฉลาดหลักแหลม
- ขนมไหว้พระจันทร์ ไส้งาดำ หมายถึง มีอำนาจและสง่างาม
ลายบนหน้า 'ขนมไหว้พระจันทร์' หมายถึงอะไร
นอกจากไส้ และวิธีการผลิตขนมไหว้พระจันทร์แล้ว ลวดลายบนหน้าขนมก็ยังมีความหมายที่ลึกซึ้ง พีพีทีวีพาไขคำตอบ นอกจากลวดลายที่ไขคำตอบมาให้ ในท้องตลาดก็ยังมีอีกหลายลวดลายให้ได้เลือกซื้อแล้วแต่ร้านขายขนมไหว้พระจันทร์จะสร้างสรรค์
- ขนมไหว้พระจันทร์ลายกุหลาบ 3ดอก 'ขอโชคเรื่องความรัก'
กุหลาบสื่อถึงความรักเป็นทุนเดิมอยู่แล้วหากต้องมอบเป็นของขวัญด้วย ขนมไหว้พระจันทร์ลายดอกกุหลาบ 3 ดอกจึงหมายความว่า ฉันรักเธอ
- ขนมไหว้พระจันทร์ลายหน้ากวาง 'ขอให้สมหวัง'
กวางถือเป็นสัตว์มงคล สัญลักษณ์ของเทพเจ้าฮก ลก ซิ่ว ที่แสดงถึงความมั่งคั่ง การถวายขนมไหว้พระจันทร์ด้วยลายหน้ากวาง จึงเป็นการขอพรเรื่องความสมความปารถนา ให้สมหวังดั่งใจ
- ขนมไหว้พระจันทร์หน้าดอกมะม่วง'ขอให้ร่ำรวย'
ดอกมะม่วง ลักษณะคล้ายรูปดาว ที่โอบล้อมดอกไม้และสื่อถึงเหรียญทอง เหมือนความร่ำรวย การมอบขนมไหว้พระจันทร์ที่มีลายดอกมะม่วง จึงหมายถึงให้ผู้ได้รับร่ำรวยเงินทอง
- ขนมไหว้พระจันทร์หน้าใบไม้ไผ่ 'ขอให้ก้าวหน้ามั่นคง'
ใบไผ่เป็นพืชแห่งความมงคล มีความหมายถึงความมั่นคง แข็งแรง และเป็นต้นไม้ที่มีอายยุยืนยาว หากทำการขอพร ด้วยขนมไหว้พระจันทร์ลายหน้าใบไผ่ จึงเป็นการเสริมสิริมงคลที่เจริญก้าวหน้า และมีอายุมั่นขวัญยืน
ประเภทของขนมไหว้พระจันทร์
ขนมไหว้พระจันทร์สูตรดั้งเดิม มีรูปลักษณ์ของขนมไหว้พระจันทร์ โดยจะแบ่งประเภทขนมไหว้พระจันทร์ จากเนื้อแป้ง รสชาติ ได้ตามภูมิภาคแต่ละท้องถิ่นของประเทศจีน พีพีทีวีรวบรวมขนมไหว้พระจันทร์เอาไว้ให้แล้วคำพูดจาก สล็อตเว็บตรง
- ขนมไหว้พระจันทร์สไตล์กวางตุ้งมีลักษณะรูปทรงคล้ายดอกบัว เนื้อนุ่ม ผิวสีน้ำตาลทอง สอดไส้วัตถุดิบรสชาติหวานหอมหลากหลายแบบ
- ขนมไหว้พระจันทร์สไตล์เซี่ยงไฮ้ทำมาจากเนื้อแป้งพายที่มีกลิ่นเนยหอม ด้านรสชาติของไส้ประยุกต์สูตรจากขนมไหว้พระจันทร์สไตล์กวางตุ้ง
- ขนมไหว้พระจันทร์สไตล์ซูโจวเนื้อแป้งแผ่นบางกรอบทับซ้อนกันเป็นชั้นหนา และมีความโดดเด่นเรื่องไส้และรสชาติเป็นเอกลักษณ์
- ขนมไหว้พระจันทร์สไตล์แต้จิ๋วเนื้อแป้งสลับชั้นไปมา ยังคงเอกลักษณ์ด้วยรสชาติความหวานของไส้มันเทศ ถั่วแดง หรือถั่วเขียว และได้รับการขนานนามว่าเป็น “ขนมไหว้พระจันทร์ 1,000 ชั้น”
- ขนมไหว้พระจันทร์สไตล์ยูนนานประเภทขนมไหว้พระจันทร์ไส้เค็ม ที่มีความพิเศษตรงไส้แฮมสูตรพิเศษในแบบฉบับชาวยูนนานที่มีรสชาติจัดจ้านแต่ขนมไหว้พระจันทร์สไตล์ยูนนานก็ยังมีไส้หวานที่เป็นเอกลักษณ์นั่นคือ กลิ่นกุหลาบรสชาติหวานอมเปรี้ยว
- ขนมไหว้พระจันทร์สไตล์ฮกเกี้ยนขนมไหว้พระจันทร์อื่นๆ ตรงที่มีลักษณะกลมแบน ผิวขาวนวลเนียนเปรียบเสมือนดังกับพระจันทร์ขนมไหว้พระจันทร์สไตล์ฮกเกี้ยนนั้น ยังเป็นขนมนำโชคให้กับนักเรียนที่กำลังเตรียมสอบ
- ฮอเปี๊ยะฮอเปี๊ยะเป็นขนมไหว้พระจันทร์ที่สามารถหาทานได้ตลอดทั้งปี ด้วยความที่ขนมมีขนาดเล็กพอดี และราคาที่พอเหมาะจึงเป็นอีกขนมยอดฮิต และสูตรดั้งเดิมที่มีสัมผัสกรุบกรอบ แป้งเนื้อบางสอดไส้ถั่ว หรือมันม่วง
รวบรวมข้อมูลจาก: เกร็ดความรู้ภาษาจีน, ลายขนมไหว้พระจันทร์
เปิดโปรแกรมวอลเลย์บอลชายไทย ทำศึกเอเชียนเกมส์ ครั้งที่ 19 พีพีทีวี ยิงสด
โปรแกรมการแข่งขันกีฬา เอเชียนเกมส์ 2022 ประจำวันพฤหัสบดีที่ 21 ก.ย. 66
“เอเชียนเกมส์ 2022” ไขข้อสงสัยทำไมแข่งปี 2023 แต่ใช้ชื่อปีเดิม